در صورتی که شخص از پرداخت هزینه‌های دادرسی ناتوان باشد در این‌صورت می‌تواند از دادگاه درخواست اعسار کند. زمانی که حکم دادگاه مبنی بر معسر بودن فرد صادر شود، از پرداخت هزینه‌های دادرسی معاف است و می‌تواند به حکم معسر بودن خود استناد کند. اما اعسار در برخی موارد استثنائاتی را شامل می‌شو‌د و همه اشخاص را در‌برنمی‌گیرد، در ادامه به آن می‌پردازیم. با مشاوره تلفنی حقوقی می‌توانید از جزئیات مسائل حقوقی خود آگاه شوید.

 منبع : اعسار

تعریف

اعسار به معنای عدم تمکن مالی، عدم ملائت و عدم ایسار است.

اقسام اعسار

۱- اعسار از تادیه هزینه‌دادرسی: بدین معنی است که شخص دادخواست‌دهنده ادعا کند که از تادیه هزینه دادرسی دعوایی که طرح کرده است عاجز است، این دادخواست ممکن است دادخواست بدوی، واخواهی، تجدیدنظر یا… باشد.

۲- اعسار از تادیه محکوم‌به: بدین معنی است که شخصی که به تادیه وجه یا مالی محکوم شده، ادعا کند که از تادیه آن وجه یا مال عاجز است و تقاضای مهلت یا تقسیط کند.

اوصاف اعسار از هزینه دادرسی

۱-اثبات اعسار نیازمند طرح دعوا است این دعوا غیرمالی است.

۲- این دعوا قائم به شخص است.

۳- اعسار نهادی موقت است پس اگر مدعی معسر بودن محکوم‌له واقع شود و محکوم‌به وصول شود هزینه دادرسی از او دریافت می‌شود.

۴- معسر بودن ممکن است کلی یا جزئی باشد یعنی ممکن است شخص نسبت به تادیه بخشی از هزینه دادرسی یا محکوم‌به معاف شود.

۵- ملاک تشخیص، عدم کفایت دارایی برای پرداخت مبلغ (هزینه دادرسی یا محکوم‌به) یا عدم دسترسی به اموال است.

احکام طرح دعوای اعسار از هزینه دادرسی

۱- دعوای اعسار از هزینه‌دادرسی، می‌تواند به موجب دادخواست جداگانه یا همراه با دادخواست اصل دعوا، طرح شود.

۲- باتوجه به غیرمالی بودن دعاویی مبنی بر معسر بودن شخص، برای طرح دعوا باید هزینه دادرسی غیرمالی پرداخت شود‌.

۳- آرای صادره در خصوص معسر بودن با توجه به غیر‌مالی بودن، قابل تجدیدنظر است.

۴- آرای صادره در خصوص معسر بودن، قابل فرجام نیست.

۵- آرای صادره در خصوص اعسار از هزینه‌دادرسی، به تعبیر قانون همیشه حضوری است و در نتیجه قابل واخواهی نیست.

۶- خوانده این دعوا نیز، همان شخصی است که دعوای اصلی به طرفیت او طرح شده است.

۷- دلیل اثبات معسر بودن محدود به شهادت شهود نیست و می‌توان از سایر ادله مانند فیش حقوقی بهره برد اما اگر مدعی معسر بودن بخواهد این امر را با شهادت شهود اثبات کند به دو شاهد نیاز دارد‌.

۸- اگر دلیل اثبات هر دو نوع اعسار شهادت شهود باشد برخلاف سایر دعاویی ضمیمه کردن استشهادیه الزامی است.

۹- اعسار از هزینه‌دادرسی از تاجر پذیرفته نیست همچینین از اشخاص حقوقی ادعای معسر بودن مسموع نیست.

۱۰- نسبت به تاجر و اشخاص حقوقی، ورشکستگی جاری است و ورشکستگی جایگزین اعسار می‌شود.

توصیه می‌کنیم مقاله دادخواست اعسار را مطالعه نمایید.

آثاری که بر فرد معسر از پرداخت هزینه دادرسی بار می‌گردد

۱-شخص معسر از پرداخت هزینه دادرسی معاف است.

۲- شخص معسر می‌تواند از وکیل معاضدتی استفاده کند.

۳- شخص معسر از پرداخت هزینه‌ نشر آگهی برای ابلاغ اخطاریه‌ها به خوانده مجهول‌المکان، معاف است و این هزینه بر عهده دولت است.

۴- شخص معسر ممکن است به تشخیص دادگاه به طور کلی یا جزئی از پرداخت حق‌الزحمه کارشناس دادگستری معاف می‌شود، این معافیت قطعی نیست.

۵- شخص معسر از تودیع خسارت احتمالی برای صدور قرار تامین خواسته یا دستور موقت و همچینین از سپردن تامین دعوای واهی یا تامین اتباع بیگانه معاف نیست.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در اعسار ، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون اعسار پاسخ دهند.